ภาวะน้ำหนักเกินหรือโรคอ้วนเป็นปัญหาสุขภาพที่มีผลกระทบทั้งต่อร่างกายและจิตใจอย่างมาก แม้ว่าจะมีสัญญาณที่เห็นได้ชัดจากการเพิ่มน้ำหนัก แต่บางครั้งผู้คนอาจไม่รู้ตัวว่ากำลังมีปัญหาเรื่องน้ำหนัก ซึ่งอาจส่งผลต่อสุขภาพในระยะยาวได้ หากเรารู้จักสังเกตสัญญาณทางร่างกายและจิตใจ ก็จะสามารถรับมือและแก้ไขปัญหาได้ทันท่วงที ดังนั้น เรามาดูกันว่า มีสัญญาณอะไรบ้างที่บ่งบอกถึงภาวะน้ำหนักเกิน
- เหนื่อยง่ายและขาดพลังงาน: สัญญาณแรกที่เห็นได้ชัดเจนของภาวะน้ำหนักเกินคือความเหนื่อยง่าย การแบกรับน้ำหนักที่มากเกินไปทำให้ระบบต่าง ๆ ในร่างกายทำงานหนักขึ้น โดยเฉพาะอย่างยิ่งระบบการหายใจและการหมุนเวียนของเลือด ส่งผลให้คุณรู้สึกเหนื่อยง่ายแม้จะทำกิจกรรมประจำวันเพียงเล็กน้อย นอกจากนี้ การขาดพลังงานอย่างต่อเนื่องยังเป็นสัญญาณที่บ่งบอกว่าร่างกายกำลังประสบปัญหาในการปรับตัวกับน้ำหนักส่วนเกิน
- ปวดข้อและกล้ามเนื้อ: น้ำหนักที่เพิ่มขึ้นส่งผลโดยตรงต่อข้อต่อและกล้ามเนื้อ โดยเฉพาะอย่างยิ่งบริเวณข้อเข่าและหลัง เนื่องจากข้อต่อต้องรองรับน้ำหนักที่มากขึ้น ทำให้เกิดการเสื่อมสภาพเร็วกว่าปกติ ผู้ที่มีภาวะน้ำหนักเกินมักจะมีอาการปวดข้อ ปวดกล้ามเนื้อ หรือมีการบาดเจ็บง่ายจากการทำกิจกรรมต่าง ๆ
- ปัญหาการนอนหลับ: น้ำหนักเกินอาจส่งผลต่อคุณภาพการนอนหลับได้เช่นกัน โดยเฉพาะผู้ที่มีภาวะอ้วนที่มักจะประสบปัญหาเรื่องการกรนและภาวะหยุดหายใจขณะหลับ (Sleep Apnea) การกรนเกิดจากการที่ทางเดินหายใจถูกกดทับจากไขมันส่วนเกินที่สะสมอยู่บริเวณลำคอ ทำให้เกิดการขัดขวางการหายใจ และส่งผลให้คุณตื่นนอนบ่อย ๆ กลางดึก ทำให้การนอนหลับไม่เต็มที่
- ภาวะอารมณ์แปรปรวนและความเครียด: น้ำหนักเกินไม่เพียงแต่ส่งผลต่อสุขภาพร่างกาย แต่ยังส่งผลกระทบต่อสุขภาพจิตด้วย ผู้ที่มีน้ำหนักเกินอาจรู้สึกเครียดหรือวิตกกังวลเกี่ยวกับรูปร่างของตัวเอง บางคนอาจมีความรู้สึกหดหู่หรืออารมณ์แปรปรวน นอกจากนี้ ความเครียดยังอาจทำให้เกิดการรับประทานอาหารเกินจำเป็น หรือการบริโภคอาหารที่ไม่มีประโยชน์ ซึ่งทำให้เกิดการเพิ่มน้ำหนักมากขึ้น
- ระดับน้ำตาลและความดันโลหิตสูง: ภาวะน้ำหนักเกินส่งผลต่อระบบเผาผลาญของร่างกาย ทำให้มีความเสี่ยงในการเป็นโรคเบาหวานชนิดที่ 2 และความดันโลหิตสูง ร่างกายอาจไม่สามารถควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดได้ดีเท่าที่ควร และยังอาจเกิดการสะสมของไขมันที่หลอดเลือด ซึ่งนำไปสู่โรคหัวใจและหลอดเลือดในระยะยาว
สัญญาณทั้งทางร่างกายและจิตใจที่กล่าวมานี้เป็นเครื่องเตือนว่าคุณอาจกำลังประสบปัญหาน้ำหนักเกิน การรับรู้และแก้ไขปัญหาด้วยการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการกินและการออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอสามารถช่วยลดความเสี่ยงต่อโรคต่าง ๆ และฟื้นฟูสุขภาพโดยรวมได้อย่างมีประสิทธิภาพ