ขี้เหล็กกับสุขภาพ
ชื่อสมุนไพร ขี้เหล็ก
ชื่ออื่นๆ ขี้เหล็กแกน (ราชบุรี) , ขี้เหล็กบ้าน (ลำปาง,สุราษฎร์ธานี) , ขี้เหล็กหลวง (ภาคเหนือ) , ขี้เหล็กใหญ่ (ภาคกลาง) ,ผักจี้ลี้ (ไทยใหญ่ แม่ฮ่องสอน) , แมะขี้เหละพะโด (กะเหลี่ยงแม่ฮ่องสอน) , ยะหา (มลายู ปัตตานี)
ชื่อวิทยาศาสตร์ Senna siamea (Lam.) Irwin et Barneby
ชื่อพ้อง Cassia florida Vahl, C. siamea Lam.
ชื่อสามัญ Cassod tree , Thai copper pod , Siamese cassia
วงศ์ Fabaceae (Leguminosae – Ceasalpinioideae)
ถิ่นกำเนิดขี้เหล็ก
ขี้เหล็ก มีชื่อเรียกในทาง พฤกษศาสตร์ว่า Cassia siamea Lamk. ซึ่งคำว่า siamea ที่เป็นชื่อชนิดของขี้เหล็กนั้น มาจากคำว่า Siam หรือสยาม ทั้งนี้ เพราะผู้ตั้งชื่อทางพฤกษศาสตร์และภาษาอังกฤษให้เกียรติประเทศสยาม (ในขณะนั้น) ซึ่งเป็นแหล่งกำเนิดของต้นขี้เหล็กบ้าน ความจริงต้นขี้เหล็กบ้านพบขึ้นอยู่ตามธรรมชาติในหลายประเทศ เดิมเป็นไม้ในบริเวณเอเชียตะวันออกเฉียงใต้นับจากหมู่เกาะต่างๆ ของประเทศอินโดนีเซียไปจนกระทั่งถึงประเทศศรีลังกาต่อมามีผู้นำเอาไม้ขี้เหล็กไปเป็นไม้ประดับ ขึ้นได้ในดินร่วมปนทรายที่มีการระบายน้ำดี
ประโยชน์และสรรพคุณขี้เหล็ก
รักษาโรคเส้นประสาท นอนไม่หลับ ทำให้หลับสบาย
รักษาหืด
รักษาโรคโลหิตพิการ
รักษารังแค
ขับพยาธิ
ช่วยออกฤทธิ์กระตุ้นการบีบตัวของลำไส้ ทำให้ขับถ่ายได้ง่ายขึ้น
เป็นยาระบาย และแก้อาหารท้องผูก
ช่วยยับยั้งและชะลอการขยายตัวของเซลล์มะเร็ง
รักษาโรคบิด
รักษาโรคเบาหวาน
แก้ร้อนใน
รักษาฝีมะม่วง
รักษาโรคเหน็บชา
ลดความดันโลหิตสูง
ช่วยในการคลายความเครียดบรรเทาอาการจิตฟุ้งซ่าน
รักษาโรคหนองใน
รักษาวัณโรค
รักษามะเร็งปอด ปอดอักเสบ มะเร็งลำไส้ มะเร็งกระเพาะอาหาร
รักษาโรคผิวหนัง แก้อาการเหน็บชาตามร่างกาย
เป็นยาบำรุงไต
ช่วยลดอาการไอ และขับเสมหะ
แก้ลมดันในระบบทางเดินอาหาร
รักษาแผลกามโรค
รากใช้ทาแก้อัมพฤกษ์ให้หย่อน
ช่วยบำรุงน้ำดี