โหระพา ผักพื้นบ้านกับสรรพคุณทางการรักษา
ประโยชน์ด้านสุขภาพของโหระพาที่มีการกล่าวอ้างนั้นอาจเป็นเพราะพืชชนิดนี้มีสารอาหารที่มีคุณค่าหลายชนิด โดยอุดมด้วยธาตุเหล็กในปริมาณเทียบเท่ากับผักโขมซึ่งเป็นผักที่ขึ้นชื่อว่ามีธาตุเหล็กสูง มีวิตามินซี แคลเซียม แมกนีเซียม โพแทสเซียม รวมถึงคุณสมบัติต้านแบคทีเรียที่ทำให้โหระพามักเป็นหนึ่งในส่วนผสมของสูตรรักษาสิวด้วยวิธีธรรมชาติ ซึ่งสรรพคุณบางข้อที่เชื่อกันก็มีงานวิจัยพิสูจน์ประสิทธิภาพและความปลอดภัยให้เห็นอยู่บ้าง ดังนี้
-รักษาสิว ลบเลือนรอยสิว หนึ่งในสูตรลับการรักษาสิวที่แพร่หลายในโลกออนไลน์คือการนำใบโหระพาสด 1 กำมือไปต้มในน้ำ 1 ถ้วย เป็นเวลาประมาณ 10 นาที จากนั้นรอให้เย็นแล้วนำก้านสำลีจุ่มน้ำโหระพาเช็ดหน้าบริเวณที่เกิดสิว ก่อนจะล้างออกด้วยน้ำสะอาด ทำเช่นนี้วันละ 1 หรือ 2 ครั้ง ซึ่งจะได้ผลจริงหรือไม่นั้นคงต้องลองทำตามกันดู และเพื่อความปลอดภัยควรล้างหน้าด้วยน้ำสะอาดทุกครั้งหลังจากใช้น้ำโหระพาเช็ดหน้า เพราะหากปล่อยทิ้งไว้อาจก่อให้เกิดความระคายเคือง
-คลายความวิตกกังวล เชื่อกันว่าโหระพามีฤทธิ์ช่วยคลายความวิตกกังวลและช่วยให้นอนหลับได้ดีขึ้น ซึ่งเมื่อไม่นานมานี้มีงานวิจัยหนึ่งพิสูจน์คุณสมบัติในด้านนี้ของน้ำมันหอมระเหยโหระพาเปรียบเทียบกับสารสกัดจากโหระพาในหนูทดลอง ผลการศึกษาชี้ว่าสารสกัดโหระพามีฤทธิ์ต้านความวิตกกังวลได้เทียบเท่ากับยารักษาภาวะวิตกกังวลอย่างไดอะซีแพม แต่ในด้านสรรพคุณการช่วยให้นอนหลับและผ่อนคลายนั้น การใช้ในรูปแบบน้ำมันหอมระเหยจะให้ผลดีกว่า ผู้วิจัยคาดว่าผลลัพธ์ดังกล่าวอาจเป็นผลมาจากสารฟีนอลและเทอร์ปีนอยด์ที่มีอยู่ในโหระพานั่นเอง งานวิจัยนี้จึงเป็นอีกแนวทางหนึ่งที่อาจต่อยอดให้เกิดการศึกษาในด้านนี้กับคนโดยตรงต่อไป เพื่อระบุประสิทธิภาพและความปลอดภัยของโหระพาได้อย่างชัดเจนยิ่งขึ้น
-ต้านมะเร็ง คุณประโยชน์ข้อนี้ของโหระพามีการบอกต่อกันอย่างกว้างขวาง เนื่องจากมีการศึกษาทางวิทยาศาสตร์บางงานกล่าวว่าโหระพามีฤทธิ์ช่วยต้านเซลล์มะเร็ง ดังงานวิจัยชิ้นหนึ่งที่แสดงให้เห็นว่าสารสกัดจากโหระพาและสะระแหน่ซึ่งเป็นพืชในตระกูลเดียวกันมีคุณสมบัติเป็นสารต้านอนุมูลอิสระที่มีประสิทธิภาพสูง ช่วยปกป้องสารพันธุกรรมจากการเกิดความเสียหายและมีฤทธิ์ฆ่าเซลล์มะเร็งเต้านมในหลอดทดลอง นอกจากนี้ งานวิจัยอีกชิ้นหนึ่งที่ทดลองกับหนู พบว่าสารสกัดจากใบของโหระพาช่วยต้านการเกิดภาวะเป็นพิษต่อไขกระดูกและระบบเลือด ซึ่งเป็นผลข้างเคียงจากการได้รับสารเคมีและอาจมีประสิทธิภาพเป็นผลิตภัณฑ์จากธรรมชาติที่ช่วยลดผลข้างเคียงจากการใช้ยาเคมีบำบัดได้